آیات امتحانآیات بیانگر آزمایش‌های الهی را آیات امتحان گویند. ۱ - امتحان در قرآنامتحان از مسائلی است که در قرآن مجید به صورت یک سنت و قانون همگانی آمده است، و همه انسان‌ها به تناسب امکانات و استعدادهای خود امتحان می‌شوند. ۲ - صور آزمایش الهی۱. گاهی به صورت کلی و این که افراد در کشاکش زندگی آزمایش شده و بدین وسیله راستگو از دروغگو جدا می‌شود؛ ۲. گاهی به صورتی خواندنی و نزدیک به ذهن، به سرگذشت امت‌های پیشین پرداخته است که مورد آزمایش قرار گرفته‌اند و گروهی پیروز و گروهی مردود شده‌اند. ۳ - برخی ابزار آزمایشدر آزمایش‌های الهی، ممتحن (امتحان کننده) خداوند، و ممتحن (امتحان شونده) بندگان خداوند هستند، و ابزار آزمایش نیز به فرموده قرآن؛ ترس، گرسنگی، زیان‌های مالی و جانی، کمبود میوه‌ها، فرزندان و… است. ۴ - انگیزه آزمایشانگیزه آزمایش‌های الهی نیز بروز شایستگی‌های نهفته در بشر و رسیدن به کمال مطلوب و جداسازی افراد خوب از بد و دیگر این که آزمایش، مقیاس پاداش‌ها و کیفرها است. ۵ - تعابیر مختلف از امتحانآیات امتحان و مطالب مربوط به آن، با تعبیرهای گوناگونی مانند فتنه، بلا، تمحیص، تمییز و امتحان در قرآن آمده‌اند؛ ۵.۱ - نمونه‌ای از آیات۱. آیه ۱۷۹ سوره آل عمران : (ما کان الله لیذر المؤمنین علی مآ انتم علیه حتی یمیز الخبیث من الطیب...) ؛ ۲. آیه ۱۵۴ سوره آل عمران: (... ولیبتلی الله ما فی صدورکم ولیمحص ما فی قلوبکم...) ؛ ۳. آیه ۲۰ سوره فرقان: (... وجعلنا بعضکم لبعض فتنة...) ؛ ۴. آیه ۱۶ سوره توبه: (ام حسبتم ان تترکوا ولما یعلم الله الذین جاهدوا منکم...). [۵]
سبحانی، جعفر، منشور جاوید قرآن، ج۱، ص۲۵۱-۲۷۰.
۶ - پانویس
۷ - منبعفرهنگنامه علوم قرآنی، برگرفته از مقاله «آیات امتحان». |